Ayers rock - Uluru
Kontakt
Chcesz pogadać ? Napisz na maila : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Ayers Rock - uluru
Uluru, Oolora (znana także pod nazwą ang. Ayers Rock oraz The Rock) – formacja skalna w centralnej części Australii, na Terytorium Północnym. Znajduje się w parku narodowym Uluru-Kata Tjuta, niedaleko miasteczka Yulara, 400 km na południowy zachód od Alice Springs. Liczy ponad 300 m wysokości i 8 km obwodu. Przez wiele lat Uluru było uznawane za największy monolit świata. Nie jest to jednak prawdą, gdyż monolit Mount Augustus jest ponad dwukrotnie większy. Ponadto wedle nowszych badań[1] Uluru wcale nie jest monolitem, lecz częścią większej formacji skalnej, do której należą również Kata Tjuta (Mount Olga) i Mount Conner. Jest przykładem twardzielca.
Uluru po raz pierwszy zostało opisane przez podróżnika Ernesta Gilesa w 1872 jako „zadziwiający kamyk” (ang. the remarkable pebble).
Zbudowane z prekambryjskich piaskowców (arkozy), zawierając różne minerały, Uluru wydaje się zmieniać kolory w zależności od padającego światła. Czerwonawy kolor skały powoduje tlenek żelaza (III) na jej powierzchni, co jest naturalne w wypadku skał zawierających wiele tlenków żelaza w swoim składzie, lecz w tym wypadku może być podkreślane przez gładką powierzchnię skały i warunki oświetlenia.
Jest to święte miejsce dla miejscowych aborygenów, w jaskiniach u podnóża skały znajduje się wiele malowideł ściennych. Nazwa „Ayers Rock” została nadana przez europejskich osadników na cześć premiera Australii Południowej sir Henry'ego Ayersa. Tradycyjną, aborygeńską nazwą jest „Uluru” i od lat 80. XX w. jest to oficjalna nazwa tej skały, choć wiele osób nadal nazywa ją Ayers Rock.
W 1985 rząd Australii oddał prawo własności Uluru miejscowym aborygenom, plemieniu Anangu, które oddało ją rządowi w 99-letnią dzierżawę[2]. W miejscu tym utworzono mający 1325 km² park narodowy Uluru-Kata Tjuta. Wjazd dla turystów na teren parku jest płatny (25 dolarów australijskich za osobę – stan na 2009).
Park jest corocznie odwiedzany przez setki tysięcy turystów. Pomimo wyraźnej prośby rdzennych mieszkańców i tablicy proszącej o poszanowanie kultury i tradycji Aborygenów turyści wciąż mają możliwość wejścia na szczyt góry. Dla plemienia Anangu wejście na skałę związane jest ze świętymi ceremonią inicjacji[3]. W 1964 zainstalowano poręcz z łańcuchem. Samo podejście jest bardzo strome i wiele osób rezygnuje z wejścia już w drodze. Prawie każdego roku na Uluru ginie kilka osób w trakcie wchodzenia na nią, najczęściej na skutek poślizgnięcia lub na atak serca. W okresie trwania australijskiego lata, w godzinach od 10 do 16, ze względu na wysokie temperatury, wchodzenie na skałę jest zabronione. Wspinanie się na skałę przyczynia się również do zwiększenia erozji i dodatkowego zanieczyszczenia wody zbierającej się w skalnych wgłębieniach[4].
Największą atrakcję dla turystów stanowi obserwowanie skały Uluru o zachodzie słońca lub o wschodzie słońca kiedy z minuty na minutę zmienia ona swój kolor w zależności od oświetlenia. Turyści gromadzą się na miejscach widokowych gdzie przez parę godzin piknikują. Do dobrego tonu należy otwarcie butelki szampana w momencie gdy słońce zachodzi i przestaje oświetlać skałę. Większość turystów przylatuje samolotami na położone w pobliżu skały lotnisko, ogląda Uluru o zachodzie i wschodzie słońca. W pobliżu jest też kompleks hoteli i kempingów oraz restauracji.
Dla Anangu Uluru jest świętym miejscem i woleliby oni aby turyści nie wchodzili na górę. Nie istnieje oficjalny zakaz, ale przebywający pod górą aborygeni często starają się przekonywać turystów aby respektowali oni ich zwyczaj. Zakazane jest natomiast fotografowanie niektórych fragmentów skały.
W odległości około 30 km znajduje się zespół skalny Kata Tjuta, którego wygląd z oddali przypomina leżącą kobietę.
Obiekt znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Park Yellowstone
Park Narodowy Yellowstone (ang. Yellowstone National Park) – park narodowy położony w Stanach Zjednoczonych, na terenie stanów Wyoming, Montana i Idaho. Park narodowy Yellowstone jest najstarszym parkiem narodowym na świecie. Na terenie parku znajdują się słynne gejzery, gorące źródła, wulkany błotne, fumarole i wodospady.
Park usytuowany jest na rozległym wulkanicznym płaskowyżu, pod którym na głębokości 7-17 km (pomiar metodami sejsmicznymi[2]) znajduje się komora magmowa (dł. 72 km, szer. 30 km i głębokość 660 km[3]). Za pomocą diagnostyki magnetotellurycznej ustalono, że 300 km pod ziemią również znajdują się silnie stopione skały. W przeszłości (przed ponad 2 mln lat; 1,3 mln lat i 640 tys. lat) dochodziło w tym miejscu do eksplozji superwulkanu, które powodowały ogromne i rozległe zniszczenia. Park Narodowy jest rozcięty głębokim wąwozem rzeki Yellowstone. W 1978 Park Yellowstone został wpisany na listę światowego dziedzictwa kultury i przyrody UNESCO. Ustanowiono tu też rezerwat biosfery.
Na terenie parku występuje około 1100 gatunków roślin naczyniowych. 2/3 lasów w Yellowstone zajmują lasy iglaste. W lasach parku rośnie siedem gatunków drzew iglastych, spośród których najpowszechniejsza jest sosna wydmowa występująca na 80% powierzchni lasów iglastych. Na terenie parku występuje również 186 gatunków porostów, a także około 200 gatunków obcych. Skatalogowano tu również ponad 400 gatunków termofili, choć do tej pory zbadano zaledwie 1% obszarów hydrotermalnych
Park Narodowy Yellowstone jest powszechnie uznawany za najlepsze środowisko megafauny w kontynentalnej części USA. Żyje tu 67 gatunków ssaków, wliczając introdukowanego ponownie w 1995 roku wilka szarego[8], zagrożonego w Stanach Zjednoczonych rysia kanadyjskiego, oraz niedźwiedzia grizzly[7]. Innymi dużymi ssakami których populacja jest znacząca są bizon amerykański, baribal, wapiti, łoś, mulak, jeleń wirginijski, kozioł śnieżny, widłoróg, muflon kanadyjski i puma.
Yellowstone jest jedynym miejscem w kontynentalnej części Stanów Zjednoczonych gdzie przetrwała populacja dzikich bizonów. W roku 1902 było ich już tylko około 50 sztuk. Z obawy przed wyginięciem i zubożeniem genetycznym stado uzupełniono o 21 sztuk zwierząt pochodzących z prywatnych stad. Razem stanowiły podstawę 50 letniego projektu odbudowy liczebności tego gatunku na Ranczu Buffalo w dolinie Lamar. Działania wspomagające, polegające na dokarmianiu, nawadnianiu pastwisk, spędach, odstrzale chorych zwierząt, kontroli drapieżców powoli doprowadziły do odbudowy stada. Od lat 20. XX wieku populacja zaczęła wzrastać i zwierzęta w 1936 zostały przeniesione do naturalnego środowiska w rejonie rzeki Firehole i doliny Hayden. W 1954, populacja liczyła 1477 sztuk. Po okresie spadku w latach 60. populacja wzrastała by od 1996 liczebność stada trwale przekroczyła 3500 osobników.
Lista gatunków mięsożernych występujących w parku:
niedźwiedź brunatny (Ursus arctos)
niedźwiedź czarny (Ursus americanus)
puma (Puma concolor)
wilk szary (Canis lupus)
rosomak (Gulo gulo)
kojot (Canis latrans)
ryś kanadyjski (Lynx canadensis)
ryś rudy (Lynx rufus)
lis rudy (Vulpes vulpes)
wydra kanadyjska (Lontra canadensis)
bielik amerykański (Haliaeetus leucocephalus)
orzeł przedni (Aquila chrysaetos)
puchacz wirginijski (Bubo virginianus)
kruk (Corvus corax)
sroka (Pica pica)
rybołów (Pandion haliaetus)
pstrąg tęczowy (Oncorhynchus mykiss)
Lista gatunków roślinożernych występujących w parku:
bizon amerykański (Bison bison)
bóbr kanadyjski (Castor canadensis)
łoś (Alces alces)
wapiti (Cervus canadensis)
owca kanadyjska (Ovis canadensis)
widłoróg amerykański (Antilocapra americana)
mulak (Odocoileus hemionus)
mysz domowa (Mus musculus)
mustang (Equus caballus)
jeleń wirginijski (Odocoileus virginianus)
kozioł śnieżny (Oreamnos americanus).
Krzywa wieża w Pizie
Krzywa Wieża w Pizie (wł. Torre pendente di Pisa) – jedna z najbardziej znanych budowli świata, odwiedzana rocznie przez ok. 10 milionów turystów; symbol miasta Pizy. W istocie jest dzwonnicą (kampanilą) katedralną i należy do kompleksu zabudowań w stylu romańskim na Campo dei Miracoli, wpisanych w 1987 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO
Wkrótce po rozpoczęciu budowy w 1174 wieża zaczęła odchylać się od pionu, co próbowano korygować w czasie budowy (np. wydłużając kolumny po jednej stronie wieży). Wieżę budowano w 3 etapach. Cała budowa trwała 177 lat. Mimo niebezpieczeństwa, jeszcze w 1350 dodano ostatnie piętro, w którym umieszczono dzwony. W XIX wieku zaczęto podejmować pierwsze próby powstrzymania przechylania się wieży, co przyniosło jednak przeciwny skutek.
Wieża jest zbudowana z białego marmuru, liczy osiem kondygnacji. Jej masę ocenia się na 14 tysięcy ton. Została zaprojektowana przez Guglielmo i Bonanno Pisano.
W 1990 wieżę zamknięto dla zwiedzających i powołano specjalny komitet, który miał wybrać najlepszy sposób zabezpieczenia przed dalszym odchylaniem się wieży. Od 2001 wieża jest ponownie otwarta dla turystów.
Obecnie wieża ma wysokość 54,98 m, odchyliła się zaś od pionu o około 5 m (średnio o 1 mm rocznie). Od 1911 pomiary te są co roku aktualizowane.
Dzięki odchyleniu wieży od pionu, Galileusz mógł wykorzystać ją w roku 1600 do zademonstrowania niezależności czasu spadania ciał od ich masy (zob. eksperyment Galileusza ze spadkiem swobodnym ciał). Należy jednak zaznaczyć, że eksperyment z wykorzystywaniem krzywej wieży przez uczonego uważany jest przez wielu naukowców[przez kogo?] za mit z powodu braku wiarygodnych źródeł.
Malediwy
Pogoda: od grudnia do kwietnia – słonecznie i bezdeszczowo. Między majem i listopadem jest nadal ciepło, lecz niebo jest często zachmurzone i występują częste opady deszczu.
Najprościej dostać się na Malediwy drogą lotniczą. Wiele połączeń oferuje Wielka Brytania.
Male – stolica Malediwów, ma zaledwie ok. kilometra szerokości oraz dwa kilometry długości. Oficjalnie w Male mieszka ok. 65 000 ludzi. Jest czystym miastem z wieloma meczetami, rynkami oraz labiryntem uliczek.
Hithadhoo – drugie pod względem wielkości miasto Malediwów, zarazem z jednym ze znanych kurortów wypoczynkowych.
Fuamulaku – samotna wyspa położona dokładnie na równiku. Jest wyjątkowo urodzajna, rosną tutaj ananasy, pomarańcze oraz mango.
Kudahuvadhoo – wyspa w południowej części Atolu Nilandhoo. Znajduje się tutaj kilka niezbadanych jeszcze przez archeologów ruin buddyjskich świątyń.
Kurorty – jest ich ponad 70. Prawie wszyscy turyści przyjeżdżają tutaj, dla lagunowych plaż pokrytych białym piaskiem oraz licznych palm.
Na Malediwach zgodnie z konstytucją religią państwową jest islam, na podstawie tego zapisu rząd wymaga, aby wszyscy obywatele byli muzułmanami, co prowadzi do oskarżenia o instytucjonalne prześladowania nie-muzułmanów i byłych muzułmanów, którzy mieszkają w kraju. Prezydent oraz członkowie rządu muszą być sunnitami. Chrześcijańska działalność misyjna w tym kraju jest zabroniona. Obcokrajowcy mogą wyznawać inną religię, pod warunkiem, że praktykują ją wyłącznie w swoich domach lub pokojach hotelowych.
Struktura religijna kraju w 2010 roku według Pew Research Center:
Islam: 98,4%
Buddyzm: 0,6%
Chrześcijaństwo: 0,4%
Zobacz więcej w artykule Świadkowie Jehowy w krajach Azji, w sekcji Świadkowie Jehowy na Malediwach.
Hinduizm: 0,3%
Pozostali: 0,3%